In gesprek met Elco van Alphen
Kunst en cultuur 104 keer gelezen UDEN – Elco van Alphen is de oprichter van De Lachende Zon theater van de zintuigen. Dit theatergezelschap verzorgt voorstellingen voor mensen met een ernstige en vaak meervoudige verstandelijke beperking. Van Alphen reist met het gezelschap door heel Nederland en soms zelfs het buitenland, maar zijn thuisbasis ligt in Uden. “Met muziek, geluid, geur en poppen zorgen we voor interactie met het publiek.”[image=252671]
Hoe ben je terecht gekomen bij De Lachende Zon?
“Na mijn studie activiteitenbegeleider ben ik terecht gekomen in de zorg. Daar heb ik een jaar gewerkt en veel geleerd en gezien. Op een dag werden er vijfhonderd verstandelijk gehandicapten in een zaal gezet met een slechte clown op een podium voorin de zaal, die ze moest gaan vermaken. Ik dacht bij mezelf; dit kan toch niet zo. Ik trommelde nog een aantal mensen op die er hetzelfde over dachten en we begonnen de theatergroep en nu zijn we alweer twintig jaar verder. Dit is mijn werk.”
En wat maakt het werk zo leuk?
“Het leuke aan het werk is dat je steeds voor een ander publiek staat. We zijn ook heel vaak onderweg. Tijdens onze uitstapjes doen we heel veel ideeën op. We krijgen inspiratie van de dingen die we om ons heen zien en van de ontwikkelingen in de maatschappij. Ook vind ik de combinatie van zorg en vermaak erg leuk.”
Is dit wat je vroeger al wilde doen?
“Toen ik op school zat, zag ik een jongen muziek spelen op de gang en de muziek sprak me aan. Ik ging een aantal keer mee repeteren en van het een kwam het ander. We hebben jarenlang rondgereisd door Frankrijk met het muziekgezelschap. We maakten Bretonse muziek en werden erg gewaardeerd in heel Frankrijk. De ene keer stonden we in een havenkroegje te spelen en de andere keer stonden we op een van de grootste festivals van het land. Dit heb ik tussen mijn studietijd gedaan. In de vakanties was het vaste prik om naar Frankrijk te gaan met de club en overal een feestje te bouwen.”
Nu even over het Theater. Jullie willen het liefst een zaal met maximaal vijftien mensen met een verstandelijke beperking. Waarom zo weinig?
“We hebben inderdaad het liefst een zaal met vijftien mensen. Het kunnen er ook twee meer of minder zijn, maar dat is dan ook het maximum. We zitten niet op volle zalen te wachten, omdat we elk individu aandacht willen geven. Ook willen we veel initiatief bij de bezoekers leggen. We lopen tijdens de voorstelling ook naar mensen toe om contact te maken. Zij bepalen hoe een show loopt. Als iemand een bepaald soort geluid of gebaar maakt spelen wij daarop in. Als het aantal mensen veel meer zou zijn, zouden ze ook veel langer moeten wachten tot de volgende scene. Want nogmaals we willen iedere bezoeker voldoende aandacht geven.”
Hoe wordt er gereageerd door de bezoekers?
“De meeste bezoekers met een verstandelijke beperking hebben een gedachtegrens van iemand die drie jaar is. Zij snappen niet wat de inhoud van het verhaal is, maar doe wel mee als we naar ze toe komen. Ze reageren bijvoorbeeld wel op de geluiden en de poppen. We zien dat zij ook ontspannen. Voor de rest van de bezoekers is het wel allemaal duidelijk. Daarom maken we ook altijd een voorstelling die logisch loopt en te begrijpen is. Zij reageren ook erg positief op de voorstellingen.
Waar gaat de voorstelling ‘zinderling’ over waar jullie nu mee bezig zijn?
“Dit gaat over een jongen en een meisje die samen op een kamer moeten leven in een verzorgingshuis, maar ze kunnen totaal niet met elkaar opschieten. Dit is gebaseerd op het echte leven, want dan kun je ook niet kiezen bij wie je wordt geplaatst. Je moet dan proberen om samen een tussenweg te vinden en toch op te schieten met elkaar. Ik dit geval gebeurt dat niet en blijven de personen elkaar niet aardig vinden. Alle belevingsvoorstellingen hebben een goed einde, behalve ‘zinderling’. Met muziek, geluid, geur, poppen zorgen we voor interactie met het publiek.”
Jullie zitten in de sector zorg en kunst. Merken jullie wat van de bezuinigingen?
“Via Stichting De Zon proberen we sponsoren te krijgen. Dat doen we bijvoorbeeld tijdens kerstacties en stappen zelf naar organisaties en bedrijven toe. Zij zorgen ervoor dat we onze voorstellingen kunnen financieren, ondanks de bezuinigingen . Dit gaat tot nu toe goed.”
En staat er de komende tijd nog veel op de planning?
“We zijn op het moment bezig met een nieuw project ‘Klassiek Raakt’ in samenwerking met muziekcentrum De Toonzaal in Den Bosch. Samen gaan we een klassiek concert verzorgen voor kinderen met een beperking en autisme. Ouders, broers en zussen mogen ook gewoon mee, net als altijd. We willen laten zien dat muziek voor iedereen is, dus ook als je ‘anders’ bent. In november hebben we onze jubileum viering in Rosmalen. Het bijzondere hieraan wordt dat onze bewegingen ondersteund worden ondersteund door live-muziek. Maar eerst even vakantie vieren.”
