Sonja (88) schrijft boek over tijd in Nederlands-Indië: ‘Draagt hopelijk bij aan meer bekendheid’

UDEN | Stel je bent 88 jaar oud en het is je droom om je eigen levensverhaal in boekvorm uit te brengen. Wat doe je dan? Je gaat ‘m schrijven! De 88-jarige Sonja Blaauw uit Uden werd geboren in West-Java en maakte veel indrukwekkende dingen mee in de oorlog van Nederlands-Indië tegen de Japanners, en de vrijheidsstrijd van de Indonesiërs. “Ik wil heel graag mijn verhaal laten horen en delen.”

door Temmie van Uden

Het is 1942 als de Japanners Nederlands-Indië binnenvallen. De Japanners sluiten vrijwel alle Nederlanders op in zogeheten Jappenkampen, in totaal zo’n 80.000 mannen, vrouwen en kinderen. Het betekende een enorm spannende tijd voor Sonja en haar familie. “Mijn overgrootmoeder moest ons gezin beschermen tegen de Japanners die aan de deur kwamen”, vertelt Sonja. “Zij zorgde er lange tijd voor dat we uit het Jappenkamp bleven.” Toch ontkwam haar familie er niet aan. “Mijn broers werden verraden door jonge Indonesiërs en kwamen alsnog in een kamp terecht, en het laatste jaar van de oorlog ik en de rest van het gezin ook.” Vrouwen en kinderen werden van de mannen gescheiden. “Het kamp waar wij verbleven, was klein en gelukkig niet zo heel streng, als je maar diep genoeg boog. De mannen moesten dwangarbeid verrichten, op het land, de havens of de Birmaspoorweg.”

Onafhankelijkheidsstrijd
Na de bevrijding in 1945 heerste euforie, maar dat was snel over wanneer de Indonesiërs hun onafhankelijkheidsstrijd startten. “Toen waren wij ineens vijanden van de inlanders, en was het Jappenkamp juist onze redding. Als je geen Indonesiër was, had je geen garantie op een veilig leven. Vrouwen en kinderen werden in hun eigen huizen vermoord, toen de mannen er niet waren. Er waren eigenlijk twee keuzes: of je wordt Indo, of je vlucht het land uit.” Sonja verhuisde van het ene kamp naar het andere kamp. “Eén keer werden we direct op een eerste avond al beschoten. Het was een hele heftige tijd.” Het verhaal doet zichtbaar, en logischerwijs, nog altijd veel met Sonja, die het onderwerp dan ook veel te belangrijk vindt om niet te delen. “In Nederland is te weinig bekend over deze tijd. Soms heb ik het idee dat we deze oorlog een beetje vergeten. Ik wil dat mensen weten wat er écht met de Nederlanders in Nederlands-Indië is gebeurd. Er zijn een hoop mensen die hetzelfde verhaal als ik hebben meegemaakt, al dan niet erger. Sommigen hebben dit nooit kwijt gekund, of niet de mogelijkheid daartoe gekregen. Hopelijk helpt mijn boek mee aan meer bekendheid.”

Crowdfunding
De Udense schreef al haar herinneringen op. “Maar dan is het nog geen boek”, zegt ze. “Ik krijg hulp bij de research en het opschrijven. Maar de kosten en opmaak om het boek daadwerkelijk uit te brengen, heb ik niet.” Daarom zette ze een crowdfunding op via doneeractie.nl. Via de zoekfunctie ‘Sonja Blauw’ kom je terecht op de pagina waar je kunt doneren. “Mocht het een heel groot succes worden dan gaat alles wat ik meer binnen krijg naar de stichting voor de Indische gemeenschap, die niet hebben kunnen aantonen dat ze Nederlanders zijn en daar nog steeds in behoeftige omstandigheden verblijven. Het zou mooi zijn als ik daar op deze manier ook nog een steentje aan kan bijdragen.”